Phân tích nguyên nhân gốc (RCA) là gì?
Phân tích nguyên nhân gốc (RCA - Root Cause Analysis) là một phương pháp giải quyết vấn đề nhằm xác định nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề hoặc sự cố. RCA dựa trên nguyên tắc rằng các vấn đề có thể được giải quyết tốt nhất bằng cách sửa các nguyên nhân gốc của chúng, trái ngược với các phương pháp khác tập trung vào giải quyết các triệu chứng của các vấn đề. Thông qua các hành động khắc phục, các nguyên nhân cơ bản được giải quyết để sự tái phát của vấn đề có thể được giảm thiểu. Thật không tưởng khi nghĩ rằng một hành động khắc phục sẽ ngăn chặn hoàn toàn sự cố tái diễn. Đây là lý do tại sao RCA rễ thường được coi là một quá trình lặp đi lặp lại.
RCA được sử dụng như một công cụ để cải tiến liên tục. Nếu RCA được sử dụng lần đầu tiên, thì đó là một cách phản ứng để xác định và giải quyết vấn đề. Điều này có nghĩa là một phân tích được thực hiện sau khi một vấn đề hoặc sự cố đã xảy ra. Việc áp dụng RCA thay đổi từ phản ứng sang chủ động, do đó các vấn đề có thể được dự đoán kịp thời. RCA không phải là một phương pháp được xác định nghiêm ngặt. Có nhiều công cụ, quy trình và triết lý khác nhau đã được phát triển dựa trên RCA.
Bản chất
RCA là phương pháp rất hiệu quả dùng để tìm ra nguyên nhân của các sự cố, sai sót hay một kết quả không mong đợi đã xảy ra. Phương pháp này tập trung xác định lỗi hệ thống và qui trình, chứ không phải lỗi của cá nhân.
Mục tiêu của Phân tích nguyên nhân gốc rễ RCA
Mục tiêu chính của việc sử dụng RCA là phân tích các sự cố hoặc sự kiện để xác định:
- Chuyện gì đã xảy ra?
- Sự cố xảy ra như thế nào?
- Tại sao sự cố đó lại xảy ra như vậy?
- Các hành động ngăn ngừa sự cố tiếp tục tái diễn
Nguyên tắc khi thực hiện RCA
- Tập trung vào các biện pháp khắc phục nguyên nhân gốc rễ có hiệu quả hơn là chỉ đơn giản là đi sâu vào dấu hiệu của một vấn đề hoặc sự kiện.
- RCA được thực hiện hiệu quả nhất khi được thực hiện thông qua một qui trình có hệ thống với các kết luận được hỗ trợ bằng bằng chứng.
- Thường có nhiều hơn một nguyên nhân gốc rễ cho một vấn đề hoặc sự kiện.
- Trọng tâm của điều tra và phân tích thông qua việc xác định vấn đề là TẠI SAO sự kiện xảy ra chứ không phải xác định là người gây ra lỗi.
Phân loại cách tiếp cận RCA
Có năm cách tiếp cận có thể được xác định trong thực tế:
1. RCA dựa trên an toàn - Nguồn gốc của nó chủ yếu có thể được tìm thấy trong các phân tích tai nạn, an toàn và chăm sóc sức khỏe.
2. RCA dựa trên sản xuất - Nguồn gốc của nó chủ yếu có thể được tìm thấy trong lĩnh vực kiểm soát chất lượng và sản xuất công nghiệp.
3. RCA dựa trên quy trình - Đây là phần tiếp theo từ quy trình sản xuất và kinh doanh .
4. RCA dựa trên lỗi sai - Nguồn gốc của nó có thể được tìm thấy trong Kỹ thuật và bảo trì.
5. RCA dựa trên hệ thống - Nguồn gốc của nó có thể được tìm thấy trong sự hợp nhất của các phương pháp được đề cập ở trên và điều này được kết hợp với quản lý thay đổi, quản lý rủi ro và phân tích hệ thống.
Quy trình cơ bản để thực hiện RCA
Quá trình cơ bản bao gồm một số bước cơ bản, những biện pháp khắc phục sẽ dẫn đến nguyên nhân thực sự của vấn đề.
1. Xác định vấn đề hoặc mô tả thực tế của vụ việc. Sử dụng cả thông tin định tính và định lượng như tính chất, kích thước, vị trí, thời gian... của các kết quả được đề cập.
2. Thu thập dữ liệu và bằng chứng và phân loại chúng theo dòng thời gian của sự cố cho đến khi sự cố hoặc sự cố cuối cùng được tìm thấy. Mỗi độ lệch đặc biệt dưới dạng hành vi, điều kiện, hành động và sự thụ động phải được ghi lại trong dòng thời gian.
3. Luôn hỏi 'tại sao' để xác định các hiệu ứng và ghi lại các nguyên nhân liên quan đến từng bước trong chuỗi theo hướng đối với sự cố hoặc sự cố đã xác định.
4. Phân loại các nguyên nhân trong các yếu tố nguyên nhân liên quan đến một thời điểm quan trọng trong chuỗi bao gồm các nguyên nhân cơ bản.
5. Nếu có nhiều nguyên nhân, thường là trường hợp, hãy ghi lại những nguyên nhân này, tốt nhất là theo thứ tự trình tự cho lựa chọn trong tương lai. Xác định tất cả các yếu tố gây hại khác.
6. Hãy nghĩ về các hành động khắc phục hoặc các biện pháp cải thiện sẽ đảm bảo ngăn ngừa tái phát với một mức độ chắc chắn đủ. Khám phá xem các hành động khắc phục hoặc các biện pháp cải tiến có thể được mô phỏng trước để các hiệu ứng có thể trở nên đáng chú ý, cũng liên quan đến các nguyên nhân cơ bản khác.
7. Hãy nghĩ về các giải pháp hiệu quả có thể ngăn ngừa sự tái phát của các nguyên nhân và tất cả các đồng nghiệp có liên quan có thể đồng ý. Các giải pháp này phải tuân thủ các mục tiêu và mục tiêu dự định và không được gây ra bất kỳ vấn đề mới và không lường trước được.
8. Thực hiện các giải pháp (hành động khắc phục) đã được thực hiện bằng sự đồng thuận.
9. Giám sát hiệu quả của các giải pháp (hành động khắc phục) chặt chẽ và điều chỉnh nếu cần thiết.
10. Các phương pháp khác để giải quyết vấn đề và phòng ngừa vấn đề có thể hữu ích.
11. Xác định và giải quyết bất kỳ nguyên nhân nào khác có thể là yếu tố gây hại trong quá trình.
Tổng hợp từ Internet
Xin lưu ý: Các bước ba, bốn và năm là phần quan trọng nhất của các biện pháp khắc phục bởi vì các bước này đã được chứng minh là thành công trong thực tế.
